Cây nha đam đang “lột xác” tại Ninh Thuận nhờ mô hình liên kết sản xuất – tiêu thụ giúp nâng năng suất, ổn định đầu ra, tăng thu nhập.

Từng bị xem là cây trồng phụ, nha đam nay đã phủ xanh nhiều vùng đất cát khô cằn của Ninh Thuận. Với đặc tính dễ trồng, ít sâu bệnh, ít cần nước, cây nha đam đang chứng minh tiềm năng lớn trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thị trường nông sản biến động.

Ninh Thuận đặt mục tiêu phát triển cây nha đam thành cây chủ lực trong nông nghiệp địa phương.
Ninh Thuận đặt mục tiêu phát triển cây nha đam thành cây chủ lực trong nông nghiệp địa phương.

Theo quy hoạch đến năm 2030, tỉnh Ninh Thuận sẽ phát triển diện tích cây nha đam lên hơn 500 ha, đồng thời tăng cường ứng dụng kỹ thuật và liên kết tiêu thụ sản phẩm để phát triển bền vững.

Liên kết – Chìa khóa nâng năng suất và thu nhập

Tại phường Văn Hải (TP. Phan Rang - Tháp Chàm), bà Trương Thị Phượng là một trong những hộ tiên phong tham gia liên kết với doanh nghiệp. Nhờ chuyển từ trồng tự phát sang mô hình tổ liên kết, bà và các hộ dân đã mở rộng vùng trồng lên hơn 8 ha, thu hoạch ổn định 250 – 300 tấn lá nha đam mỗi tháng.

“Có liên kết với doanh nghiệp, mình không lo bị ép giá hay tồn đọng sản phẩm,” bà Phượng chia sẻ.
Cây nha đam rất thích hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của Ninh Thuận.
Cây nha đam rất thích hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của Ninh Thuận.

Tương tự, chị Hoàng Thị Dung (xã Mỹ Sơn, huyện Ninh Sơn) cũng mạnh dạn chuyển đổi cây trồng từ nho, hành tím sang nha đam nhờ đầu ra ổn định. Các hộ dân được cung cấp giống sạch, tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP để nâng cao chất lượng và năng suất.

Doanh nghiệp là "trục xoay" kết nối

Dấu mốc quan trọng là sự hình thành Nhà máy chế biến nha đam lớn nhất Việt Nam của Công ty Cổ phần Thực phẩm Cánh Đồng Việt (VietFarm) tại KCN Thành Hải. Từ năm 2025, nhà máy đã liên kết hơn 500 hộ dân, xây dựng vùng nguyên liệu trên 250 ha.

“Chúng tôi đặt mục tiêu mở rộng lên 1.000 ha, ưu tiên vùng khó khăn để tạo sinh kế bền vững,” – ông Nguyễn Đức Thuận, Giám đốc VietFarm nói.
Nha đam làm nguyên liệu chế biến trong nhà máy thực phẩm.
Nha đam làm nguyên liệu chế biến trong nhà máy thực phẩm.

Nhà máy có công suất hơn 30.000 tấn thành phẩm/năm, thu mua khoảng 80.000 tấn nha đam với giá ổn định 2.500 đồng/kg, góp phần giữ giá thị trường và tăng thu nhập nông dân.

Khoa học tiếp sức, mở rộng thị trường

Sở Khoa học và Công nghệ Ninh Thuận đang phối hợp với doanh nghiệp để chuẩn hóa giống, kỹ thuật và quy trình sản xuất. Việc áp dụng khoa học giúp nha đam Ninh Thuận đạt chuẩn xuất khẩu và mở rộng thị trường ra hơn 20 quốc gia.

“Chuỗi liên kết giúp tạo hệ sinh thái sản xuất bền vững, là mô hình đáng nhân rộng,” – ông Nguyễn Tấn Quang, Phó Giám đốc Sở KH&CN nhận định.
Nông dân sơ chế nha đam ngay sau thu hoạch.
Nông dân sơ chế nha đam ngay sau thu hoạch.

Hướng tới mục tiêu bền vững

Không chỉ góp phần nâng cao giá trị nông sản, mô hình liên kết nha đam còn góp phần xoá đói giảm nghèo, tạo sinh kế lâu dài tại các khu vực khó khăn, nhất là vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

Trong chiến lược phát triển nông nghiệp hiện đại, cây nha đam – từ “vai phụ” đã vươn lên làm “nhân vật chính”, nhờ sự đồng hành giữa nông dân – doanh nghiệp – nhà nước – nhà khoa học.

Theo: nhandan.vn