Nghỉ việc không còn là thất bại. Ngày càng nhiều người trẻ lựa chọn "thất nghiệp vui vẻ" để phục hồi năng lượng và tìm lại chính mình.
Linh Trang, 27 tuổi, đang có những ngày bình yên tại làng chài Vĩnh Hy, Ninh Thuận. Cô thức dậy lúc 5h, tập yoga bên bờ biển, đọc sách, xem người dân đánh bắt cá, tận hưởng trọn vẹn nhịp sống chậm sau gần một thập kỷ làm việc không ngơi nghỉ.
Ba tháng trước, Trang từ bỏ vị trí quản lý tại một công ty ở Hà Nội với mức lương hơn 20 triệu đồng. Nguyên nhân không phải vì công việc không tốt, mà vì chính cô không còn ổn. “Tôi bị rối loạn lo âu, trầm cảm nhẹ, viêm loét dạ dày ngày càng nặng do áp lực”, Trang chia sẻ.
Từ ngày tốt nghiệp đến khi nghỉ việc, cô luôn đặt mục tiêu sớm ổn định sự nghiệp. Nhưng càng cố gắng, cô càng kiệt sức. “Mỗi sáng là báo cáo, họp hành, giải quyết xung đột nội bộ, tối lại lo kế hoạch hôm sau. Tôi không có ngày nghỉ thực sự, kể cả lễ Tết”, cô kể.
| Linh Trang, 27 tuổi, làm việc ở Hà Nội đang tận hưởng thời gian thất nghiệp vui vẻ ở vịnh Vĩnh Hy, Ninh Thuận, tháng 5/2025. Video: NVCC. |
Quyết định rút lui khỏi guồng quay công việc, Trang chọn một “nửa năm thất nghiệp vui vẻ” để chữa lành và tái tạo năng lượng. Sau thời gian về quê Hà Tĩnh sống cùng bố mẹ, làm vườn, trồng hoa, cô chuyển đến Vĩnh Hy để du lịch kết hợp sáng tạo nội dung về cuộc sống vùng biển.
Thất nghiệp không phải là thất bại
Duy Vũ, 24 tuổi ở Hà Nội, cũng đang trong giai đoạn "tự nghỉ để nâng cấp bản thân". Sau một năm liên tục đổi việc vì mâu thuẫn môi trường làm việc, anh nhận ra bản thân cần nghỉ để lắng nghe chính mình.
“Trước đây tôi sợ bị gọi là lông bông, thất nghiệp. Nhưng giờ tôi thấy đây là cơ hội để tạm dừng, học thêm kỹ năng mới”, Vũ nói. Anh đã để dành 30 triệu đồng – tương đương ba tháng lương – và dùng thời gian đó học tiếng Anh, AI, các phần mềm truyền thông. Mỗi ngày, Vũ đạp xe quanh hồ Gươm, tận hưởng cuộc sống tự do, không còn bị gò bó bởi đồng hồ chấm công.
“Funemployment” – xu hướng toàn cầu
Không còn lo lắng vì thất nghiệp, ngày càng nhiều người trẻ chọn cách chủ động nghỉ việc theo hướng tích cực, gọi là "thất nghiệp vui vẻ" (tiếng Anh: Funemployment). Khái niệm này kết hợp giữa "Fun" (vui vẻ) và "Unemployment" (thất nghiệp), phản ánh lối sống tạm nghỉ để phục hồi thay vì vội vàng tìm việc.
Khảo sát nhanh của VnExpress trên TikTok ghi nhận gần 60.000 người dùng tìm kiếm từ khóa "thất nghiệp tích cực" và "thất nghiệp vui vẻ". Nhiều nhóm hỗ trợ người trẻ thất nghiệp tích cực cũng ra đời, có nhóm lên tới 5.000 thành viên.
Dù vậy, theo số liệu của Cục Thống kê, đầu năm 2025, Việt Nam vẫn còn 1,35 triệu thanh niên 15-24 tuổi không có việc làm, không học hành, chiếm 10,4% tổng số thanh niên cả nước. Trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động, việc nghỉ việc có chủ đích cũng là một cách để ngăn ngừa khủng hoảng tâm lý nghiêm trọng hơn.
 |
| Vương Hà, 26 tuổi, ở TP HCM du lịch Kiên Giang sau nghỉ việc, tháng 5/2025. Ảnh: T.H |
Nghỉ để sống đúng với mình
PGS.TS Trần Thành Nam, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (ĐHQGHN), cho rằng xu hướng "thất nghiệp vui vẻ" phản ánh tâm lý tự chủ, độc lập của Gen Z. “Họ không còn xem nghỉ việc là thất bại mà là một phần của hành trình phát triển cá nhân”, ông nói.
Theo ông Nam, giới trẻ hiện nay đang sống trong nền kinh tế gig – nơi họ có thể kiếm tiền từ nhiều nguồn, làm việc theo dự án, làm tự do và nghỉ ngắn hạn sau mỗi giai đoạn căng thẳng. “Giống như nghỉ phép học thuật (sabbatical) của giảng viên, những kỳ nghỉ này giúp họ làm mới mình, chuẩn bị cho bước tiến mới trong sự nghiệp”.
Tuy nhiên, ông cảnh báo: “Thất nghiệp chỉ vui vẻ nếu có kế hoạch rõ ràng. Nếu nghỉ quá lâu, không có định hướng, dễ rơi vào tình trạng trì trệ, mất phương hướng”.
Chuyên gia nhân sự Bùi Đoàn Chung – sáng lập Nghề Nhân sự Việt Nam – cũng đồng tình rằng, đôi khi, nghỉ việc là cơ hội quý để nhìn lại, đánh giá lại hướng đi sự nghiệp. “Quan trọng là biết mình đang ở đâu, cần gì và muốn gì trong tương lai”.
Ranh giới giữa nghỉ dưỡng và trượt dốc
Không phải ai cũng sẵn sàng cho một kỳ thất nghiệp vui vẻ. Như Tâm, 23 tuổi ở TP.HCM, sau khi cãi nhau với sếp, đã nghỉ việc bốc đồng, không kế hoạch, không tiền dự phòng.
“Tôi nghĩ du lịch chữa lành sẽ giúp mình quên hết. Nhưng chưa đầy một tháng, tiền cạn, phải vay bạn bè. Cảm giác thất nghiệp không còn vui, tôi bắt đầu sợ hãi”, Tâm kể.
Từ trải nghiệm này, cô nhận ra việc nghỉ việc mà không chuẩn bị chỉ khiến bản thân thêm mệt mỏi và áp lực. Trái lại, Linh Trang dù “về hưu sớm” nửa năm vẫn duy trì một số công việc truyền thông tự do để đảm bảo thu nhập, đồng thời phát triển kênh TikTok và YouTube chia sẻ kiến thức nghề nghiệp.
“Thất nghiệp sẽ không vui nếu chỉ ăn chơi, chây lười, mỗi ngày trôi qua không có giá trị gì cả”, Trang nói.
"Thất nghiệp vui vẻ" không đơn thuần là nghỉ việc để nghỉ ngơi. Đó là một cách lựa chọn sống khác – chủ động, tỉnh táo và tích cực. Người trẻ đang học cách tạm dừng để bước tiếp xa hơn, sống chậm để sống sâu hơn. Và có lẽ, chính những khoảng dừng có chủ đích ấy mới là điểm khởi đầu cho một hành trình mới bền vững hơn.
Theo: vnexpress.net
